TARİHİ CAMİDEKİ ‘AYDINLATMA SİSTEMİ’ ÜZERİNE TARTIŞMA
Burak KESKİNCİ/ ÜSKÜDAR’da bulunan 263 yıllık Ayazma Camii’nin dış cephesine yaptırılan aydınlatma sistemi tartışma yarattı. Aydınlatma ekipmanlarının etrafındaki kablo ve plastik boruların çevre kirliliğine neden olduğu belirtildi. Beykent Üniversitesi Mimari Onarım Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Buket Akçay İnanç, “Caminin dış pencerelerinde aydınlatma amaçlı U şeklinde plastik borular kullanıldığını görüyoruz. Muhtemelen bu aydınlatma için içlerinden elektrik boruları geçiyor. Yani burada çok açık bir çelişki var, müdahale anlamında bir yanlışlık var” dedi. Görüşmelere ilişkin Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden herhangi bir açıklama yapılmadı.
Üsküdar’daki onarımın ardından 2022 Ağustos’ta ibadete açılan 263 yıllık Ayazma Camii’nin dış cephesindeki aydınlatma ekipmanları için kablo ve plastik borular tartışma yarattı. Caminin pencere ve duvarlarına vidalarla monte edilen plastik boruların yapının büyük bir bölümünde yer aldığı görüldü. Beykent Üniversitesi Mimari Onarım Programı Dr. Öğr. Gör. Buket Akçay İnanç, sosyal medyada ve mahalleli arasında da tartışma konusu olan aydınlatma ekipmanlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
“ESTETİK DURUMDA, MÜDAHALE AÇISINDAN HATA VAR”
Öğretim Üyesi Buket Akçay İnanç, “Caminin dış cephesinde aydınlatma amaçlı pencere önlerinden U şeklinde plastik borular geçirildiğini görüyoruz. Muhtemelen o aydınlatma için içinden elektrik boruları geçmiştir. Burada, şurada” dedi. çok sıra dışı bir durum hani biz savunma üzerine çalışan uzmanlar arkeologlar hem estetik açıdan karşıt bir durum var hem de sanat tarihçilerinin görebileceği şekilde müdahale açısından yanılgı var yanında yoldan geçen insanlar da var. “Etkisi olsun istiyoruz, eklemelerimiz mümkün olduğunca çok görünmesin istiyoruz ama burada açıkça görülüyor. Karşısında plastik borular binanın kimliğine ve malzemesine geçiriliyor” dedi.
“BİNANIN GENEL CEPHELERİNİN AYDINLATILMASI YETERLİ OLUR” Güven, “Normalde özellikle bu tip Osmanlı yapılarında tüm cephenin aydınlatılması tarafına geçiyoruz. Şimdi özel bir yapı elemanı veya bir dekorasyon varsa, Binanın cephesinde bir süsleme veya heykel, dış cephede de aydınlatma ile vurgulanacaktır.Ancak Osmanlı binalarında heykel yoktur ve diğer süslemeler yapının içinde ağırdır. Bu nedenle genel olarak bu binada özellikle dış cepheye özel bir vurgu yapılmasına gerek yoktur. Binanın genel cephelerinin aydınlatılması yeterli olacaktır” dedi.
“KISA ZAMANDA GEREKEN GİBİ YAPILACAĞINI UMUT EDİYORUM.” “Dünyada ve Türkiye’de doğru uygulamalar var. Özellikle çekici tarihi binalarda ve çekici kültürel mirasta gece aydınlatması çok önemli” diyen İtimat, “Roma’da çok güzel örnekler var. Tirevi Çeşmesi’nin aydınlatılması gibi vs. Bu aydınlatmanın bütüncül bir şekilde tasarlanması ile bu alanlar gece bile ilgi çekecek ve dışarıdan görülebilecek hale getirilmektedir.Böylece hem turizm açısından hem de yapıya zarar vermeden çekici hale getirilebilmektedir. Cami, ilk yaklaşımımız tabii ki turizm değil ama sonuçta burada değerli bir kültürel mirasla uğraştığımızı unutmadan, gereksiz aydınlatma vurgusu yapmadan yapının bir bütün olarak aydınlatılmasını seçebiliriz. ” söz konusu.
“GÖRDÜĞÜMÜZ GİBİ BAZI EKSİK YERLER VAR”
Mahalle sakini Mert Ali Metiner, “Gerçekten iyi durumda, tamire sevindim. Kablolar gizli olsa daha iyi olur ama değişmezse benim için sorun yok, memnunum. ” Binanın dış cephesindeki eklemelerle ilgili mahalle sakinlerinden Yeliz Özcanlı, “Tamir sonrası biraz inceledik eksik yerler gördük. Etrafta ışıklandırma var ama emin değilim. caminin içindeyse çok kötü bir görüntü, inanılmaz tatsız, tasvip etmiyoruz.” söz konusu. Mahalle sakinlerinden emekli resim ve sanat tarihi öğretmeni olduğunu belirten Gülsüm Sağlam, “Günümüzde kullanılan hiçbir malzeme kullanılmamalı. Bizim insanımızın eğitimi, kültürü olmadığı için böyle şeylerle ilgilenmiyoruz.” . Sosyal medyada da tartışmalara yol açan onarımla ilgili Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden herhangi bir açıklama yapılmadı.